تسنیم

قرآن برای خداشناسی حساب جداگانه ای باز کرده است؛ به این معنا که سراسر عالم خلقت را آیه و درس خداشناسی قرار داده است؛ همچنان که برای نفس انسان هم حساب جداگانه ای باز کرده؛ یعنی برای انسان آموزندگی هایی بالاتر و بیشتر از دیگر موجودات - مثلا درختان - در نظر گرفته است.

برگ درختان سبز در نظر هوشیار

هر ورقش دفتری است معرفت کردگار

1- عزت و کرامت؛ پیامبر(ص) می فرماید: من برانگیخته شدم تا مایه های ارجمندی و بزرگواری انسان را به حد کمال برسانم.

منظور از کرامت و ارجمندی این است که انسان در مسیر خودسازی برخی از کارها را ترک کند که با کرامت و ارجمندی و مقام انسانی خویش ناسازگار می یابد و موجب زبونی و ذلت است. در مقابل، به کارهای نیک و پسندیده - از قبیل احسان، گذشت، عفاف، استقامت، ... - روی بیاورد.

2- تقرب به خدا: کار پسندیده کاری است که انسان را به خدا نزدیک کند. هر اندازه صفات کمال و فضایل اخلاقی در انسان بیشتر باشد به همان اندازه مقرب درگاه خداوندی می شود.

از امام صادق(ع) روایت شده است: خدای بزرگ پیامبران را به مکارم اخلاقی (خوبیهای بزرگوارانه) اختصاص داده است. هر کس این خصلتها را داراست خدای را بر چنین مرحمتی سپاس گزارد؛ و هر کس چنین خوبیهایی ندارد با التماس از پیشگاه خدا درخواست کند.

خودشناسی غایت و نهایت شناختهاست که به شناخت خداوند حکیم منتهی می شود.

در کلام معصومان (ع)، آمده است که خودشناسی نافعترین معارف است و نیز آمده است: هر کس خود را بشناسد خدای متعال را خواهد شناخت.

از این رو، خودشناسی برترین حکمتها و سودمندترین شناختهاست و نادانترین مردم کسانی اند که خود را نمی شناسند.

منبع:

«خودشناسی و خودسازی»

«محمدتقی مصباح یزدی»

ا. 1386/08/10 ساعت 19:34

0 نظر

شکر و سپاسگذاری از والدین

هر انسانی بر اساس عقل و فطرت خود مایل است در برابر نعمتی که به او رسیده و کسی که این نعمت را به او عطا کرده است سپاسگزار باشد.

هر انسانی بر اساس عقل و فطرت خود مایل است در برابر نعمتی که به او رسیده و کسی که این نعمت را به او عطا کرده است سپاسگزار باشد. این ویژگی حتی در حیوانات نیز وجود دارد و از کسی که به آنها غذا بدهد، با تکان دادن سر یا دم، تشکر می کنند. آن کسی که به ما هستی بخشیده و نعمتهای فراوانی عطا کرده خدای منان است؛ ولی به پاس حرمت والدین، خداوند متعال شکر والدین را در کنار شکر منعم (نعمت دهنده) حقیقی قرار داده و انسان را بر این شکر واداشته است. قرآن کریم می فرماید: «اَن اشکرلی و لوالدیک»؛ یعنی: ما به انسان سفارش کردیم که شکرگزار من و پدر و مادرت باش.

از این آیه معلوم می شود که شکر نعمت پدر و مادر مانند شکر خدا واجب است، بلکه عین سپاسگزاری از اوست و تمرد و سرپیچی از آن کفران است؛ چنانچه سجده بر آدم نیز عین سجده بر خدا محسوب می شد، ولی شیطان نافرمانی کرد و از بارگاه الهی طرد شد.

«راغب اصفهانی» می نویسد: تشکر و سپاسگزاری بر سه قسم است:

1- شکر قلبی؛ به این معنا که همواره نعمت و احسان کسی را در دل یادآوری کند.

2- شکر زبانی که در بین مردم معمول است. تعریف کردن از نعمت و بخشنده آن شکر زبانی است.

3- شکر عملی؛ یعنی جبران نعمت در حد قدرت و توان

منبع: مجله عقیدتی معارف اسلامی

ا. 1386/08/10 ساعت 19:33

0 نظر

شرایط مرجه تقلید

چرا تقلید از اعلم واجب است؟

تقلید آگاهانه تقلیدی است توأم با شناخت صحیح و آگاهی از علم و تقوای فقیه جامع و کامل. بنابر این، از هر کسی که ادعای مرجعیت کند، نمی توان تقلید کرد. فقیه کسی است که در مسائل اسلامی فهمی عمیق و درکی دقیق و محققانه داشته باشد. مضافا اینکه حلالزاده و عاقل و عادل و شیعه دوازده امامی و اعلم و داناتر از سایر مجتهدان باشد. مرجع تقلید باید الگوی کامل دین و قهرمان تقوا و عدالت به شمار آید. تعدد مراجع به سبب نشناختن مدارج علمی و مراتب تقوا و عدالت آنان است؛ وگرنه اعلمیت (داناتر بودن) و باتقواتر بودن و عادلتر بودن از شرایط وجوب تقلید و مرجعیت است.

چرا تقلید از اعلم واجب است؟

1- سیره عقلا در موارد اختلاف آرا قول متخصصترین فرد (اعلم) را ارجح می شمارد.

2- فتوای اعلم به واقع نزدیکتر است؛ زیرا مجرد فتوا موضوعیت ندارد، بلکه عمل به فتوای فقیه به سبب این است که ما را در عمل به واقع برساند و فتوای فقیه اعلم ما را بهتر به هدف می رساند.

ثالثا: روایات زیادی داریم که بر تقدم اعلم و سایر مرجحات دلالت دارند. امام (ع) می فرماید: اگر در میان فقیهان و محدثان اختلاف افتاد، حکم و فتوای مقبول ویژه عادلترین و فقیه ترین و راستگوترین و پرهیزکارترین آنهاست؛ آن را بگیر و عمل کن و به حکم و فتوای دیگری توجه نکن.

اگر بعضی فقها بقای بر تقلید اعلمی را که از دنیا رفته است واجب می دانند، خواه در زمان حیاتش به تمام مسائل او عمل کرده باشند یا عمل نکرده باشند، جای تعجب نیست؛ زیرا ملاک و معیار رسیدن به واقع است و بیشک فتوای اعلم به واقع نزدیکتر است.

منبع: رساله توضیح المسائل

ا. 1386/08/10 ساعت 19:32

0 نظر

از کجا بدانیم نمازمان قبول شده؟!

روح نماز

نماز باز دارنده از فحشا و منکرات است. نماز و صلات از وصلت و پیوند است، یا از زیارت و دیدار. حضرت امیر علیه السلام در تفسیر قد قامت صلواة فرموده : یعنى وقت دیدار یا رحمت فرا رسید.₍₁₎

پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمود: هر کس نمازش او را از زشتى و گناه باز ندارد، از خدا دورتر می‌شود. نماز کسى که از نمازش اطاعت نمی‌کند نماز نیست. اطاعت نماز یعنى بازداشتن از گناه و زشتى.

روایت است یکى از انصار همراه پیامبر نماز می‌خواند، ولى مرتکب گناه می‌شد. به پیامبر گفتند، فرمود: بالاخره روزى نمازش از گناه باز خواهد داشت چندى نگذشت که توبه کرد!

امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس می‌خواهد بداند نمازش قبول شده یا نه، بنگرد آیا نمازش او را از فحشا و منکر باز داشته است یا نه؟ به هر مقدار که باز داشته، همان مقدار از نمازش پذیرفته شده است. نماز بى روح تأثیرى در جلوگیرى از گناه ندارد. و این حقیقتى قرآنى است. نمازى که خاصیت بازدارندگى از گناه را نداشته باشد، تنها شکلى از نماز و اسکلتى بى روح است. هر مقدار که نماز روح داشته باشد، تاثیر گذار است. نماز بى روح نوعى نفاق است. نفاق آنست که خشوع اندام، بیش از خشوع دل و درون باشد. هر مقدار از نماز که فاقد روح باشد، به سوى خدا بالا نمی‌رود. آیات و روایات نشان می‌دهد نماز، تنها اعمال و حرکات ظاهرى نیست.

خداوند می‌فرماید "واى بر نمازگزارانى که در نمازشان اهل سهو و سهل انگارى هستند". این آیه غفلت نمازگزاران را مذمت و سرزنش می‌کند، با آن که نماز می‌خوانند. مؤمنانى رستگارند که در نمازشان خاشع باشند. نماز را براى یاد من بر پا دار. نماز را در حال مستى نخوانید تا آنکه بدانید چه می‌گویید.₍₂₎ گفته‌اند مستى، هم مستى شراب است و هم مستى دنیا، چرا که مست نمی‌فهمد چه می‌گوید.

امام صادق فرمود: هر کس می‌خواهد بداند نمازش قبول شده یا نه، بنگرد آیا نمازش او را از فحشا و منکر باز داشته است یا نه؟ به هر مقدار که باز داشته، همان مقدار از نمازش پذیرفته شده است. نماز بى روح تأثیرى در جلوگیرى از گناه ندارد

پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمود: خداوند به نمازگزارى که قلبش همراه دلش حاضر نباشد نمی‌نگرد. وقتى نماز واجب می‌خوانى، سر وقت بخوان، به گونه نماز وداع کننده اى که می‌ترسد دیگر بازگشتى نداشته باشد. یعنى گویا آخرین نماز است.

حضرت ابراهیم که درود خدا بر او باد هنگام نماز و نیایش، ناله‌اش از مسافتی طولانی شنیده می‌شد و در نمازش مثل بیمناکان، زارى می‌کرد. به نقل از یکى از همسران پیامبر: رسول خدا صلى الله علیه و آله با ما مشغول صحبت بود، وقت نماز که می‌رسید گویى ما را نمی‌شناخت.

امیرالمومنین علیه السلام هنگام وضو از بیم خدا رنگ از چهره‌اش می‌پرید و هر گاه وقت نماز می‌رسید، می‌لرزید و رنگ به رنگ می‌شد. علت آنرا پرسیدند، فرمود: هنگام اداى امانتى رسیده است که آسمانها و زمین از پذیرفتن آن ابا کردند و ترسیدند.

امام حسن مجتبى علیه السلام وقتى از وضو گرفتن فارغ می‌شد، رنگش عوض می‌شد. وقتى از او پرسیدند فرمود: کسیکه کى خواهد بر خداى صاحب عرش وارد شود، سزاوار است رنگ ببازد.!

امام سجاد هنگام وضو رنگش دگرگون می‌شد، خانواده اش پرسیدند این چه حالتى است که هنگام وضو پیدا می‌کنى ؟ فرمود: آیا می‌دانى در حضور چه کسى می‌خواهم بایستم ؟ گاهى در نماز عبا از دوشش ‍ می‌افتاد، ولى آنرا درست نمی‌کرد تا نمازش پایان یابد، علت را پرسیدند، فرمود: می‌دانید در برابر چه کسى ایستاده بودم؟ نماز بنده به مقدارى پذیرفته است که اقبال و توجه قلبى داشته باشد.

وقتى امام سجاد علیه السلام به نماز می‌ایستاد، مثل تنه یک درخت بى حرکت بود، مگر آنچه را باد تکان دهد!

1- الصلاه فى الکتاب و السنة، ص 146

2-نساء، آیه 43

نماز عارفانه، جواد محدثى، ترجمه اسرار الصلواة، میرزا جواد ملکى تبریزى

منبع:

http://tebyan.net/Religion_Thoughts/Namaz_Prayers_/Articles/2007/10/30/52580.html

ا. 1386/08/10 ساعت 19:20

0 نظر

روزانه‌ها

پیوندها

دسته‌ها

جدیدترین یادداشت‌ها

نویسندگان

بایگانی

روح نماز