شرایط مرجه تقلید

چرا تقلید از اعلم واجب است؟

تقلید آگاهانه تقلیدی است توأم با شناخت صحیح و آگاهی از علم و تقوای فقیه جامع و کامل. بنابر این، از هر کسی که ادعای مرجعیت کند، نمی توان تقلید کرد. فقیه کسی است که در مسائل اسلامی فهمی عمیق و درکی دقیق و محققانه داشته باشد. مضافا اینکه حلالزاده و عاقل و عادل و شیعه دوازده امامی و اعلم و داناتر از سایر مجتهدان باشد. مرجع تقلید باید الگوی کامل دین و قهرمان تقوا و عدالت به شمار آید. تعدد مراجع به سبب نشناختن مدارج علمی و مراتب تقوا و عدالت آنان است؛ وگرنه اعلمیت (داناتر بودن) و باتقواتر بودن و عادلتر بودن از شرایط وجوب تقلید و مرجعیت است. چرا تقلید از اعلم واجب است؟ 1- سیره عقلا در موارد اختلاف آرا قول متخصصترین فرد (اعلم) را ارجح می شمارد. 2- فتوای اعلم به واقع نزدیکتر است؛ زیرا مجرد فتوا موضوعیت ندارد، بلکه عمل به فتوای فقیه به سبب این است که ما را در عمل به واقع برساند و فتوای فقیه اعلم ما را بهتر به هدف می رساند. ثالثا: روایات زیادی داریم که بر تقدم اعلم و سایر مرجحات دلالت دارند. امام (ع) می فرماید: اگر در میان فقیهان و محدثان اختلاف افتاد، حکم و فتوای مقبول ویژه عادلترین و فقیه ترین و راستگوترین و پرهیزکارترین آنهاست؛ آن را بگیر و عمل کن و به حکم و فتوای دیگری توجه نکن. اگر بعضی فقها بقای بر تقلید اعلمی را که از دنیا رفته است واجب می دانند، خواه در زمان حیاتش به تمام مسائل او عمل کرده باشند یا عمل نکرده باشند، جای تعجب نیست؛ زیرا ملاک و معیار رسیدن به واقع است و بیشک فتوای اعلم به واقع نزدیکتر است. منبع: رساله توضیح المسائل