معیارهای اصلی خودشناسی از نظر اسلام

خودشناسی غایت و نهایت شناختهاست که به شناخت خداوند حکیم منتهی می شود.

قرآن برای خداشناسی حساب جداگانه ای باز کرده است؛ به این معنا که سراسر عالم خلقت را آیه و درس خداشناسی قرار داده است؛ همچنان که برای نفس انسان هم حساب جداگانه ای باز کرده؛ یعنی برای انسان آموزندگی هایی بالاتر  و بیشتر از دیگر موجودات - مثلا درختان - در نظر گرفته است. برگ درختان سبز در نظر هوشیار                          هر ورقش دفتری است معرفت کردگار 1- عزت و کرامت؛ پیامبر(ص) می فرماید: من برانگیخته شدم تا مایه های ارجمندی و بزرگواری انسان را به حد کمال برسانم. منظور از کرامت و ارجمندی این است که انسان در مسیر خودسازی برخی از کارها را ترک کند که با کرامت و ارجمندی و مقام انسانی خویش ناسازگار می یابد و موجب زبونی و ذلت است. در مقابل، به کارهای نیک و پسندیده - از قبیل احسان، گذشت، عفاف، استقامت، ... - روی بیاورد. 2- تقرب به خدا: کار پسندیده کاری است که انسان را به خدا نزدیک کند. هر اندازه صفات کمال و فضایل اخلاقی در انسان بیشتر باشد به همان اندازه مقرب درگاه خداوندی می شود. از امام صادق(ع) روایت شده است: خدای بزرگ پیامبران را به مکارم اخلاقی (خوبیهای بزرگوارانه) اختصاص داده است. هر کس این خصلتها را داراست خدای را بر چنین مرحمتی سپاس گزارد؛ و هر کس چنین خوبیهایی ندارد با التماس از پیشگاه خدا درخواست کند. خودشناسی غایت و نهایت شناختهاست که به شناخت خداوند حکیم منتهی می شود. در کلام معصومان (ع)، آمده است که خودشناسی نافعترین معارف است و نیز آمده است: هر کس خود را بشناسد خدای متعال را خواهد شناخت.  از این رو، خودشناسی برترین حکمتها و  سودمندترین شناختهاست و نادانترین مردم کسانی اند که خود را نمی شناسند. منبع: «خودشناسی و خودسازی»  «محمدتقی مصباح یزدی»