عدالت در قرآن ( قسمت۱۱ )

سوره اعراف آیه 29

قُلْ أَمَرَ رَبِّی بِالْقِسْطِ وَأَقِیمُواْ وُجُوهَکُمْ عِندَ کُلِّ مَسْجِدٍ وَادْعُوهُ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ کَمَا بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ

ترجمه فارسی

بگو : پروردگار من به عدل فرمان داده است ، و به هنگام هر نماز روی به جانب او دارید و او را با ایمان خالص بخوانید و همچنان که شما را آفریده است باز می گردید

ترجمه انگلیسی

 .Say: My Lord has enjoined justice, and set upright your faces at every time of prayer and call on Him, being sincere to Him in obedience; as He brought you forth in the beginning, so shall you also return.

تفسیر آیه

قل امر ربی بالقسط و اقیموا وجوهکم عند کل مسجد و ادعوه مخلصین له الدین پس از آنکه در آیه قبلی امر به فحشاء را نفی نمود و فرمود : " این افترایی است که به خدا می بندید و هیچ شاهد و دلیلی از طریق وحی ندارید " در این آیه چیزی را که خدا به آن امر کرده ذکر می کند ، و معلوم است که چنین چیزی مقابل آن امر شنیعی است که در آیه قبلی بود ، و آن " قسط " است که قرار گرفتنش در برابر آن امر شنیع می فهماند که آن امر کاری بوده که از حد میانه به طرف افراط و یا تفریط منحرف بوده است . " قسط " بنا به گفته راغب ، هم بهره عادلانه را گویند . خداوند می فرماید : لیجزی الذین آمنوا و علموا الصالحات بالقسط  و اقیموا الوزن بالقسط  و هم به معنای جور و گرفتن بهره دیگران آمده ، چیزی که هست این ماده ( قسط ) در باب افعال معنای اول را می رساند مانند و اقسطوا ان الله یحب المقسطین  و در باب ثلاثی مجرد معنای دوم را ، مانند و اما القاسطون فکانوا لجهنم حطبا  پس بنا به گفته راغب مقصود از جمله مزبور این خواهد بود : " بگو پروردگار من امر به گرفتن بهره عادلانه و ملازمت میانه روی در همه امور و ترک افراط و تفریط کرده " و معلوم است که راه میانه در عبادت این است که مردم به سوی خدا بازگشت نموده به جای پرستش بت ها و تقلید از بزرگان قوم به معابد در آمده خدا را به خلوص عبادت کنند . و اقیموا وجوهکم عند کل مسجد - این جمله را به حسب ظاهر معطوف است به چیزی که رسول خدا ( صلی الله علیه و آله ) باید به مردم برساند ، برای اینکه جمله " پروردگار من امر به میانه روی کرده " در حقیقت به منزله این است که بفرماید : " میانه رو باشید " . و بنابراین ، تقدیر این دو جمله چنین است : " باید میانه رو باشید و روی خود را متوجه هر مسجد کنید " . وجه هر چیز آن قسمتی است که با آن با چیزهای دیگر روبرو می شود ، و اقامه وجه در هنگام عبادت در یک انسان کامل عبارت از این است که خود را طوری سازد و آنچنان حواس خود را تمرکز دهد که امر به عبادت قائم به او شود و او بتواند آن امر را بطور کامل و شایسته و بدون هیچ نقصی امتثال کند . پس برگشت اقامه وجه در هنگام عبادت به این است که انسان در این موقع دلش چنان مشغول خدا باشد که از هر چیز دیگری منقطع شود . بنابراین ، جمله و اقیموا وجوهکم عند کل مسجد به ضمیمه و ادعوه مخلصین له الدین این معنا را افاده می کند که : بر هر عابد واجب است که در عبادت خود توجه را از غیر عبادت ، و در بندگی برای خدا توجه را از غیر منقطع سازد . یکی از چیزهایی که غیر خدا است همان عبادت او است ، پس عابد نباید به عبادت خود توجه کند زیرا عبادت توجه است نه متوجه الیه ، و توجه به عبادت ، معنای عبادت و توجه به خدا بودن آن را از بین می برد.

منبع: http://qurankarim.blogfa.com/cat-12.aspx

شماره بعدی این مطلب در عصر شنبه ۱۲ اسفند ۱۳۸۵ به وقت ایران