کوتاهی در ‌پوشش زنان؛ همه مقصرند

مقابله با بدحجابی، به حرکتی جامع و همه جانبه احتیاج دارد. گناه بد حجابی را نمی‌شود به گردن شخص یا دستگاه خاصی انداخت. همه دستگاههایی که فرهنگ عمومی را می سازند؛اعم از صدا و سیما، سازمان تبلیغات و... ومهمتر از همه خانواده ها وظیفه دارند باورهای دینی جوانان را تقویت کنند.

در بخش قبلی گزارش، نظرات مردم، از طیف‌های مختلف، اعم از معتقدان به حجاب و برخی از افراد بی‌اعتقاد به آن را، در خصوص ضرورت حجاب و پوشش بیان کردیم. همه آنها بالاتفاق، حجاب و پوشش را ضرورتی انکار ناپذیر برای بانوان دانستند. آنان که حجاب را رعایت نمی کردند، معتقد بودند در خارج از کشور کسی در این مورد پاپیچ افراد نمی شود و در مقابل متدینین قوانین اجتماعی را در جامعه مدنی یادآور شدند.

هنجارشکنان، معتقد بودند فرهنگ خانواده، حریم حجاب را مشخص می‌کند و متدینین، فرهنگ‌سازی نکردن را دلیل بر این ناهنجاری‌ها دانستند و معتقد بودند ما هیچ کار فرهنگی برای بچه‌ها و جوان‌هایمان نکرده‌ایم تا از آنها چیزی بخواهیم.

اما بالاتر و محکمتر از همه این استدلال‌ها، واقعیت این است که همه ما مسلمانیم و به همین دلیل موظف به رعایت دستورات دین خدا، در مقولات مختلف زندگی خود هستیم.

دکتر زهرا شجاعی:

آرایش کردن برای غربی‌ها محیط خاصی دارد، آرایش‌های تند و غلیط مخصوص میهمانیهای شب و مکان‌های خاص وزنان سالمند است و دختران جوان، هرگز از این‌گونه آرایش‌ها، استفاده نمی‌کنند.در محیط‌های آموزشی و بعضی از دانشگاه‌های این کشور که جهت سخنرانی دعوت شده بودم، مشاهده می‌کردم که دختران دانشجوی این مراکز، در نهایت سادگی وبی‌پیرایگی و رعایت موازین اخلاقی در دانشگاه حاضر می‌شدند.

پس برای روشن شدن مسیر به سراغ قرآن رفتیم؛ مواظب نگاه‌هایتان باشید، زینت‌های خود را جز برمحارم آشکار نکنید، با حیا و وقار گام بردارید، در سخن گفتن با نامحرم هر کلامی را به کار نبرید و ....

توصیه‌هایی که اگر به درستی اجرا شود، روحیه‌ها سالم می‌ماند؛ روابط خانواده صمیمی‌تر و جدی‌تر می‌گردد و محیط اجتماع برای فعالیت صحیح زن و مرد آماده‌تر می‌شود.

بدحجابی از منظر جامعه شناختی؛

از دکتر قرائی مقدم (استاد دانشگاه تربیت معلم) در خصوص علل رواج بدحجابی در جامعه می‌پرسم می‌گوید: «هر چیزی در جامعه نیاز به زمینه‌ای مساعد دارد؛ یعنی جامعه باید قبل از هر کاری، زمینه مساعد را فراهم کند.

ما تصور می‌کنیم، حکومت قبلی تأثیری در جامعه ما نگذاشته در حالی‌که جامعه ایران بعد از کشف حجاب، دچار تغییرات و تحولاتی شده، ازسال 1317 که کشف حجاب صورت گرفت تا سال 1357، یعنی حدود 40 سال، تمام زمینه‌های فرهنگی، مطبوعاتی، مجلات و غیره ... در جهت کشف حجاب و توسعه آن در جامعه، تلاش کرده‌اند. این زمینه در طول 40 سال، یعنی یک نسل و اندی، توسعه پیدا کرده و زمینه تفکرات جدید را در جامعه فراهم کرده است. این زمینه موجب شده است، تا امروز اثرات آن را در جامعه ببینیم و نتوانیم دخترانی را که در دامان چنین اندیشه‌های رشد کرده‌اند، در اندک مدتی آن‌هم با تبلیغات ضعیف مجاب کنیم.

متأسفانه باید بگویم، پوشش و آرایشی که دختران ما، در ایران دارند، مربوط به زنان بی‌شخصیت و بی‌خانواده غربی است و افراد با خانواده و متشخص غربی، به هیچ عنوان از این پوشش استفاده نمی‌کنند.»

دلایل فرهنگی بدحجابی

خانم دکتر زهرا شجاعی (استاد دانشگاه تهران و رییس سابق مرکز امور مشارکت زنان ریاست جمهوری) ناهماهنگی در سیاست‌های فرهنگی کشور، طی سال‌های بعداز انقلاب اسلامی را، سبب بروز پدیده بدحجابی می‌داند و می‌گوید: «در سایر کشورهای جهان، زنان یا حجاب را می‌پذیرند و آن را به صورت کامل رعایت می‌کنند و یا اعتقادی به آن ندارند و آن را به طور کامل کنار می‌گذارند.

کشور ما، تنها کشوری است که قانون حجاب در آن الزامی است، بنابراین افرادی که در باورهای مذهبی خود، به آن اعتقاد دارند، خود را ملزم به اجرای آن می‌دانند و افرادی که با این مسئله موافق نیستند، به رعایت حداقل حجاب اکتفا می‌کنند که متاسفانه تعداد این افراد طی سال‌های اخیر، بیشتر شده و این نشان می‌دهد که ما نه تنها در عرصه فرهنگی اقدامی نکرده‌ایم، بلکه گاهی اوقات با عملکردهای منفی، نتایج معکوس گرفته‌ایم.

نخست اینکه ما روش‌های تبلیغی و ارشادی مناسبی را در خصوص ترویج حجاب به کار نگرفته‌ایم.

به عنوان مثال، در رسانه بزرگی مثل صداوسیما، به خصوص در سال‌های گذشته، از زنان محجبه آن هم با حجاب برتر، در نقش‌های منفی استفاده می‌شد و افرادی که دارای نقش‌های مثبت بودند، از چنین پوششی استفاده نمی‌کردند.

و یااجبار در پوشش چادر، برای زنان زندانی و خلاف‌کار و نشان دادن آنها با این پوشش، از طریق رسانه ملی نیز می‌تواند به صورت غیر مستقیم، تأثیر منفی در ذهن کودکان و نسل جوان ما بگذارد.

دکتر زهرا شجاعی:

تصور نسل جوان ما از غرب_ که آن را مظهر پیشرفت و تمدن می‌شناسند و در برابر آن احساس خودباختگی دارند_این است که پوشش زنان غربی، همان پوشش زنان تلویزیونی و هنرپیشه‌هایشان است. در حالی که اگر نسل جوان ما، شناخت کاملی از محیط غرب داشته باشند، در می‌یابند که در آن فضانیز، یک سری از موازین و اصول اخلاقی و اجتماعی رعایت می‌شود

چند سال پیش، مصاحبه‌ای از دو دختری که اقدام به قتل نموده بودند پخش می‌شدکه آنها را مجبور به پوشش چادر کرده بودند، آیا بهتر نبود چهره و شخصیت منفی این افراد با همان پوشش بدحجاب خودشان نشان داده می‌شد؟

بحث دوم: مسئله‌اقتصادی است که مهمتر از عوامل دیگر مطرح می‌شود.

بعضی معتقدند، عامل اصلی بدحجابی در جامعه ما، عرضه فراوان‌تر و ارز‌‌ن‌تر لباس‌ها و مانتو‌های نامناسب‌ است. البته به نظر من، این مطلب گرچه موثر است ولی عامل اصلی گرایش به بدحجابی نیسـت، چرا که عرضه و تقاضا، ارتباط مستقیم با هم دارند و تا گرایش به این سمت نباشد، تولید اینگونه لباس‌ها صورت نمی‌گیرد. ضمن اینکه افراد پایبند به موازین دینی و اخلاقی، به هر قیمتی که شده، حجاب مناسب را پیدا می‌کنند.

اما در مورد چادر باید گفت متأسفانه وارد کنندگان، که سود زیادی از این امر می‌برند، امکان رشد تولید داخلی را با قیمت مناسب نمی‌دهند.

سالانه 10 میلیون متر وادرات چادر مشکی به ایران است، که هر قواره بین 30 تا 50 هزار تومان به فروش می‌رسد. در حالی که نیاز کشور 15 میلیون متر است و ما حتی کارخانه چادر مشکی داخلی نداریم، این به نفع چه کسی است؟

بحث سوم: عدم تبیین صحیح و جاذب و مطرح شدن ارزش‌های کاذب در جامعه است.

بحث چهارم: این است که ما کمتر فرصت اظهار وجود و ارائه شخصیت، به دختران جوان را داده‌ایم. کسی که این فضا و امکانات را نداشته تا در عرصه دیگری، خودی نشان بدهد، تنها چیزی که در اختیار دارد ظاهر اوست، بنابراین به خودنمایی روی می‌آورد.

شما می‌بینید دانشجویان نخبه ما، در زمینه‌های علمی، ورزشی و ... زنان فعال در عرصه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ما، در مقایسه با دیگران بسیار ساده‌ترو پوشیده‌ترند.

بحث پنجم: اجباری کردن پوشش چادر در بعضی از مراکز آموزشی و بیمارستان‌ها، به جای اجرای سیاستهای تشویقی در این زمینه و تفاوت و تعارض بین محیط‌های دیگر و این مراکز است که سبب شده افرادی، صرفا برای ورود به این مراکز از چادر استفاده کنند. در بعضی از بیمارستان‌ها می‌بینیم افراد، بیمار اورژانسی دارند و یا کار واجبی دارند، ولی چون چادر ندارند، اجازه ورود به آنها داده نمی‌شود و اینها تأثیرات منفی علیه حجاب دارد.

بحث ششم: تأثیرپذیری جوانان ما از هجمه فرهنگی غرب است.

طرح لباس ملی؛

از همه رسانه‌ها برای تبلیغات این طرح استفاده خواهد شد و لباسی متناسب با فرهنگ و ذائقه ایرانی و با تنوع محلی و بومی به بازار عرضه می‌شود و تلاش داریم که با برپایی نمایشگاه و از طریق صداوسیما، این لباس را جا بیندازیم و حتی آن را به خارج صادر کنیم.»

علت این قضیه این است که تنها دریچه ارتباط بین نسل جوان ما با غرب، فیلم‌های سینمایی است.

تصور نسل جوان ما از غرب_ که آن را مظهر پیشرفت و تمدن می‌شناسند و در برابر آن احساس خودباختگی دارند_این است که پوشش زنان غربی، همان پوشش زنان تلویزیونی و هنرپیشه‌هایشان است. در حالی که اگر نسل جوان ما، شناخت کاملی از محیط غرب داشته باشند، در می‌یابند که در آن فضانیز، یک سری از موازین و اصول اخلاقی و اجتماعی رعایت می‌شود.

آرایش کردن برای غربی‌ها محیط خاصی دارد، آرایش‌های تند و غلیط مخصوص میهمانیهای شب و مکان‌های خاص وزنان سالمند است و دختران جوان، هرگز از این‌گونه آرایش‌ها، استفاده نمی‌کنند.

در محیط‌های آموزشی و بعضی از دانشگاه‌های این کشور که جهت سخنرانی دعوت شده بودم، مشاهده می‌کردم که دختران دانشجو این مراکز، در نهایت سادگی وبی‌پیرایگی و رعایت موازین اخلاقی در دانشگاه حاضر می‌شدند.»

حجاب در غرب

خانم طهماسبی (کارشناس الهیات و معارف اسلامی) که چند سال پیش سفری به کشور انگلیس داشته است، از پوشش زنان در آنجا برایمان می‌گوید: «زنان در آنجا از لحاظ پوشش، بسیار ساده هستند و اصلا آرایش نمی‌کنند. تنها شاخصه آنها بی‌چادری است و گرنه از لباس‌های گشاد و پوشیده استفاده می‌کنند. البته این مدل‌های عجیب و غریب، آنجا هم هست. اما فقط گرو‌های خاصی این مدل‌ها را می‌پوشند و مغازه‌های ویژه‌ای نیز وسایل آنها را عرضه می‌کنند. این مدل‌هائی که در کشور ما، از طریق بورداها وغیره عرضه می‌شود، ویژه این افراد است و اکثریت از آن تبعیت نمی‌کنند.

حتی می‌توان گفت، زنان در دوره قبل از رنسانس، از پوشش‌هائی شبیه به مقنعه استفاده می‌کردند.

چرا که حجاب در ادیان دیگرنیز، وجود داشته‌است.

این مطلب را در بازدید از کلیسائی که قدمت آن به 200 سال می‌رسید، دریافتم.

در صحن کلیسا، چندین قبر که متعلق به پادشاهان بود، وجود داشت و بر روی همه آنها عکس‌هائی از زنان، با شوهرانشان حک شده بود. من عکس هیچ زنی را بدون مقنعه ندیدم و این نشان می‌دهد که زنان غربی در آن زمان، حجاب داشته‌اند.»

نخستین نشست حجاب درریاست جمهوری؛

دراین نشست،دبیر کمیته‌اجتماعی این مرکز، مسئله پوشش رادغدغه عمومی جامعه عنوان کرد و افزود: در این جلسات که یک محفل تخصصی است، مسئله پوشش به عنوان معضلی بزرگ، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. همچنین در بسیاری از ادارات، سازمان‌ها و نهادهای دولتی نسبت به رعایت حجاب، بخش نامه‌های صادر شده است

طرح «ساماندهی مد و لباس»

به سراغ مسئولان فرهنگی کشور می‌رویم تاببینیم آنهاچه تدابیری را برای رفع معضل بدحجابی اندیشیده‌اند.

نماینده مشهد در مجلس شورای اسلامی از «ساماندهی مد و لباس» به عنوان یکی از طرح‌های قوه مقننه برای رفع معضل بدحجابی سخن می‌گوید و می‌افزاید: «مجلس خواسته به حق مردم در مهار بدحجابی را در قالب طرح مد و لباس برآورده می‌کند.»

نماینده مردم تهران نیز از طرح «لباس ملی» برای رواج فرهنگ عفاف می‌گوید: «از همه رسانه‌ها برای تبلیغات این طرح استفاده خواهد شد و لباسی متناسب با فرهنگ و ذائقه ایرانی و با تنوع محلی و بومی به بازار عرضه می‌شود و تلاش داریم که با برپایی نمایشگاه و از طریق صداوسیما، این لباس را جا بیندازیم و حتی آن را به خارج صادر کنیم.»

لاله افتخاری (عضو کمیسیون فرهنگی مجلس) در گفت‌وگو با گروه گزارش خبرگزاری قرآنی ایران از تشکیل کمیته‌ای، برای ساماندهی مد و لباس خبر می‌دهد ومی‌افزاید:« این کمیته، متشکل از نمایندگانی از صداوسیما، تولید کنندگان و فروشندگان لباس، اصناف کمیسیون فرهنگی مجلس و ... است که وظیفه تولید، عرضه، برگزاری نمایشگاه‌های مربوطه و نظارت بر امور یاد شده را در طرح ساماندهی مد و لباس بر عهده دارد.»

«در این کمیته بررسی می‌کنیم که اگر طرح، نیاز به بودجه، سو بسید و دیگرموارد دارد، اقدام شود تا لباس‌هایی زیبا، متنوع و پوشیده به مردم عرضه شود. ضمن اینکه در این طرح، به لباس‌های محلی ارزش و اهمیت خاصی داده خواهد شد.»

کمیته ترویج و گسترش عفاف

به دنبال اوج‌گیری فضای عمومی در مورد ساماندهی حجاب در کشور، از سوی شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و نیزبه منظور ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های مرتبط با ترویج حجاب،«کمیته ترویج و گسترش فرهنگ عفاف» تشکیل شد. این کمیته، 22 عضو دارد که رییس آن، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است و نمایندگانی از مجلس صداوسیما، وزارتخانه‌های بازرگانی، کشور، اطلاعات، مسکن و شهرسازی، اقتصاد و دارایی، آموزش و پرورش، علوم، بهداشت و یازده نهاد دیگر در آن عضویت دارند.

کمیته ترویج و گسترش فرهنگ عفاف

این کمیته، 22 عضو دارد که رییس آن، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است و نمایندگانی از مجلس صداوسیما، وزارتخانه‌های بازرگانی، کشور، اطلاعات، مسکن و شهرسازی، اقتصاد و دارایی آموزش و پورش علوم، بهداشت و یازده نهاد دیگر در آن عصضویت دارند جلسات این کمیته، در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل می‌شود.و گزارش عملکرد آن، هر 6 ماه یکبار، به شواری عالی انقلاب فرهنگی که ریاست آن به عهده رییس جمهوری است ارائه خواهد شد

جلسات این کمیته، در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل می‌شود. و گزارش عملکرد آن، هر 6 ماه یکبار، به شواری عالی انقلاب فرهنگی که ریاست آن به عهده رییس جمهوری است ارائه خواهد شد.

اما حرکت‌های دیگری هم، در مقوله ساماندهی حجاب، در هفته‌های اخیر انجام شده که از جمله آنها، نخستین نشست درباره حجاب در مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری است.

در این نشست، دبیر کمیته اجتماعی این مرکز، مسئله پوشش را دغدغه عمومی جامعه عنوان کرد و افزود: در این جلسات که یک محفل تخصصی است، مسئله پوشش به عنوان معضلی بزرگ، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. همچنین در بسیاری از ادارات، سازمان‌ها و نهادهای دولتی نسبت به رعایت حجاب، بخش نامه‌های صادر شده است.

منبع:  http://www.iqna.ir/news_detail.php?ProdID=34726